Патомны бурацкі шаман, мае 5 прысвячэнняў
Іркуцкая вобласць
Нарадзіўся 27 сакавіка 1959 года ў в. Тонта Альхонскага раёна Іркуцкай вобласці, недалёка ад святога возера Байкал. Паходзіць з племя Булагацкіх буратаў, роду Буян, падрода Хагдаішуул, галіны Баргайтан. Яго род налічвае 19 пакаленняў шаманаў. Мае ад нараджэння, так званую, шаманскую пазнаку - раздвоены вялікі палец (лішнюю фалангу на правай руцэ).
Да сямі гадоў Валянцін выхоўваўся бабуляй - Манюхай Мангутаўнай і дзедам-шаманам - Хагдайн Бадзі, які разам з шаманам Абзай Алганаймбээ з роду Буян праводзілі таемныя абрады ў гарах.
Пасля заканчэння дзевяцігадовай школы ў 1975 годзе паступіў у вячэрнюю школу рабочай моладзі, адначасова скончыў ДПТВ у г. Улан-Удэ па спецыяльнасці токар. Да войска працаваў токарам на заводзе ЛВРЗ у тым жа горадзе. З 1977 па 1979 гг. праходзіў службу ў войску ў танкавым батальёне Прыморскага краю ў г. Спаск-Далёкі. З войска, па камсамольскай пуцёўцы паехаў на будаўніцтва БАМа. У 1980 годзе вярнуўся на завод; за ўдарную працу быў удастоены звання "Ударнік камуністычнай працы" з уручэннем адпаведнага пасведчання і значка.
У 1985 г. паступіў ва Усходне-Сібірскі Дзяржаўны Інстытут Культуры г. Улан-Удэ. Пасля заканчэння ў 1989 годзе, В.У. Хагдаеву была прысвоена кваліфікацыя «арганізатар-метадыст культасветработы». У перыяд студэнцтва быў старастай паверха, старшынёй міжвузаўскай камісіі па жыллёва-бытавым сектары, камандзірам камсамольскай дружыны інстытута. За актыўную грамадскую працу шматкроць заахвочваўся граматамі і падзякамі.
Пасля размеркавання прыехаў у родны Альхонскі раён, у с. Еланцы Іркуцкай вобласці, дзе быў прызначаны дырэктарам раённага Дома Культуры. Актыўна дапамагаў збору фальклору, арганізаваў бурацкі фальклорны ансамбль, які пасля займаў прызавыя месцы на раённых і рэгіянальных фестывалях культуры.
Вось як В.У. Хагдаеў распавядае аб сваім далучэнні да міру духаў: «У той момант я чыніў дах каровінай зграйкі ў Еланцах, сарваўся, зваліўся, вывіхнуў руку, патрапіў у лякарню, запаў у забыццё. Спачатку я адчуў жудасны боль - гэта мой дух аддзяліўся ад цела. Я спазнаў сваю анатомію, адрываўся ад кожнай костачкі, ад кожнай мышцы, ад кожнага сухажылля. Самае дзіўнае было бачыць сябе са боку. Выйшаў за межы нашага свету. У тым незразумелым духоўным свеце мне задалі сотні пытанняў, і на іх адказвала маё сумленне. (Усе нашы справы, няхай гэта будзе злыя ці добрыя, не схаваць ад сумлення, нашай свядомасці.) Нейкія бясформенныя сутнасці з моху-лішайніка сталі жаваць мяне, а потым склалі духоўныя косці і адправілі назад у абноўленым выглядзе. Быў адзін момант: я ўбачыў яркае белае святло, якое не апальвае вочы. Я адчуваў і ведаў, што там, у гэтым свеце, - акіян ведаў і бясконцай мудрасці».
Трэба адзначыць, што яшчэ да нараджэння В.У. Хагдаева, прадракальнікамі было прадказана, што чара роду Буян "павінна быць у адной руцэ". У гэты час у родзе было два старцы, якія выконвалі шаманскія абрады і рытуалы. Адзін з іх выконваў шаманскія абрады ва Улан-Удэ, а другі - у радавым качэўі Імыксы-Бууса. Па патрабаванні старэйшын, якія дзейнічаюць згодна з атрыманым прадказаннем, В.У. Хагдаеў прыняў у 1990 г. на 31-м годзе жыцця сваё першае прысвячэнне і атрымаў статус «вандроўнага шамана» («ябаган-боа»).
З 1991 да 1995 гг. В.У. Хагдаеў працаваў настаўнікам у сельскай школе, выкладаў краязнаўства, вадзіў дзяцей у паходы, далучаў да старажытных легенд і паданняў, прывіваў любоў да роднага краю. У 1995 г. ён становіцца дыпламантам конкурсу ўлігершынаў (казачнікаў) на Этнакультурным фестывалі мангольскіх народаў «Гэсэрыяда – 1000 гадоў».
У 1995 - 1999 гг. вучыцца ў вочнай аспірантуры ІМБіТ БНЦ СА РАН. У перыяд вучобы ў аспірантуры прымае актыўны ўдзел у арганізацыі міжнароднага сімпозіума па шаманізму ў г. Улан-Удэ, які адбыўся ў 1996 г., пад кіраўніцтвам доктара філасофскіх навук І.С. Урбанаевай.
Мае серыю публікацый у навуковых і папулярных выданнях па тэме шаманізму бурат і краязнаўству. У 1998 г. выдаў манаграфію "Шаманізм і сусветныя рэлігіі", якая з'яўляецца працягам навуковых пошукаў вядомых шаманолагаў М.М. Хангалава, Т.М. Міхайлава, Д.С. Дугарава і іншых бурацкіх вучоных. Прадметам даследавання стаў шаманізм: яго гістарычныя карані, узаемаўплыў і ўзаемасувязь з іншымі сусветнымі рэлігіямі, сучаснае бытаванне, разважанне аб мінулым і сучаснасці шаманізму свідруюць.
В.У. Хагдаеў прайшоў яшчэ чатыры пасвячэнні, апошняе з якіх – «хэсэтэ боо» («шаман, які мае бубен»), адбылося ў пачатку 2000 г.
З 1999 да 2007 гг. В.У. Хагдаеў працуе дырэктарам гісторыка-краязнаўчага музея ў в. Еланцы. У 2000 г. становіцца віцэ-прэзідэнтам асацыяцыі бурацкіх шаманаў "Боо Мургэл" у г. Улан-Удэ.
У 2000 г. стаў адным з распрацоўшчыкаў сцэнарыя і ўдзельнікам Этнакультурнага фестывалю "Ёрдынскія гульні", праведзенага ля свяшчэннай гары "Ёрд" на беразе возера Байкала. З 2001 г. – пазаштатны супрацоўнік Прыбайкальскага нацыянальнага парка і член Савета Усць-Ардынскай абшчыны шаманаў «Сахілган».
У 2002 г. быў запрошаны ў г. Базэль (Швейцарыя) на Міжнародны навуковы кангрэс “Псі - тазе”, прысвечаны анамальным і паранармальным з'явам. З таго ж года з'яўляецца членам Лігі вучоных Расіі «Промні эпохі». У 2003 г., з праектам "Традыцыям - жыць", становіцца лаўрэатам конкурсу грамадска значных праектаў "Губернскі сход грамадскасці Іркуцкай вобласці".
У 2003 г. суполкай «Свяшчэнная зямля» В.У. Хагдаеў быў запрошаны на сустрэчу карэнных народаў Сібіры і ЗША для высвятлення агульных праблем карэнных народаў і распрацоўкі адпаведных прапаноў у Юнэска ААН. Сустракаўся з правадырамі і шаманамі шматлікіх індзейскіх народаў. У 2004 г. браў удзел на фестывалі традыцыйных культур народаў Азіі ў Паўднёвай Карэі (Інчон, Сеул). З 2004 г. з'яўляецца дэпутатам раённай Думы Альхонскага раёна Іркуцкай вобласці, а з 2006 г. - памочнікам дэпутата Заканадаўчага Сходу Іркуцкай вобласці.
У 2005 г., на запрашэнне І.А. Вінер, быў у Грэцыі са зборнай Расіі па мастацкай гімнастыцы. У 2008 г. - правёў шэраг лекцый на гісторыка-краязнаўчыя тэмы ў Польшчы. З сакавіка 2009 г. - член Савета шаманаў Іркуцкай вобласці ў г. Іркуцку.
Быў удзельнікам навуковых міжнародных сімпозіумаў і канферэнцый у розных расійскіх гарадах: Новасібірск, Краснаярск, Уладзівасток, Іркуцк, Улан-Удэ, Санкт-Пецярбург, Масква, Сочы і інш.
Мае серыю публікацый на гісторыка-краязнаўчыя тэмы; адзін з суаўтараў даведніка «Вакол Байкала». Аўтар шматлікіх артыкулаў, прысвечаных рэлігіі, традыцыям і звычаям народаў, якія насяляюць Байкальскі рэгіён. Піша вершы, частка з якіх былі апублікаваны ў зборніку «Маладыя паэты Бураціі».
Добра разбіраецца ў мясцовых звычаях, выступае з лекцыямі аб гісторыі і культуры народаў Усходняй і Цэнтральнай Азіі. Неаднаразова заахвочваўся кіраўніцтвам Альхонскага раёна, упраўленнем культуры Альхонскага раёна, Іркуцкай вобласці і іншымі грамадскімі арганізацыямі. Праводзіць традыцыйныя абрады і рытуалы, прадказвае па кнізе варожб "Зурхай", праводзіць лячэнне па метадах народнай медыцыны.
«Навука і шаманізм выдатна ўжываюцца, - лічыць В.У. Хагдаеў. – Мая вера – гэта шлях старых традыцый майго народа. Лічу, што сутнасць тэнгрыянства і шаманізму ляжыць у каханні і ўшанаванні роднай мовы, фальклору, радавых паданняў і легенд, традыцый і звычаяў народа. Гэта культ святога Агню Вялікіх Продкаў, Уладык мясцовасці, Неба, Зямлі, Сонца і Месяца. Гэта шанаванне Творцы Сусвету - Прыроды - Маці. Гэта жыццё ў гармоніі з самім сабой, з навакольнымі людзьмі, з усёй Прыродай. Гэта тое, калі чалавек не робіць іншым, чаго не жадаў бы сабе».
Жыве ў пас. Яланцы, Альхонскі р-он, Іркуцкая вобл.
Home | Articles
January 19, 2025 18:55:01 +0200 GMT
0.010 sec.
