Norte uksankir jaqinaka taypinx juk’amp ch’aman chamanes ukanakax nayratpachaw Nganasans ukham uñt’atäpxäna, jupanakax Ngamtusuo (Kosterkin) clan ukan irpirinakapawa. Patak mara chikataniw jupanakan sarnaqäwipax leyendanaka ukat cuentonak jikxatawayi. Walja chamananakax chuymampiw yuripxi sasaw sapxi. Mä pankanxa akham qillqt’atawa: “Taibula (chacha suti), kunapachatix juyphi pachanx chum ukar mantankäna ukhax chuymap ch’allxtayäna”.
Duhode jach’a chaman jupax pachpa familiankirïnwa. Kunapachatï mä chaman jiwxi ukhaxa, chika yuqall wawakiw kayunakap arktañapa. Ukhamaw saräwix utji. Duhode markax walja wawanakanïnwa. Ukat jiwxasax Tubyak, chika yuqall wawaruw katuyäna, hierrompi, cobrempi lurat yanapiri ajayunakan uñnaqanakapa. Ukatx awkipan jiwatapatx yaqha yuqapax Dyuminme satawa, jupax taqi jakäwipanx chaman ukhamaw jikxatasïna ukatx Nobobtie kullakapax chaman ukham irnaqañ qalltarakïna - chiqpachans jaqinakax Tubyaka sapakiw chaman ukham uñt’apxäna. Jilat kullakanakajj envidiasiña ukat uñisiñaw utjäna. Sapa mayniw jupa pachpaki cheqpach chamanjam uñjapjjäna. Jupanakax kunjamtï lurañjamäki ukhamarjamaw jan waltʼayasipxäna ukat denuncianaksa qillqapxarakïnwa, ukatwa panpachanix campamentonakankapxäna. Payïr kutiw mayacht’asis sarnaqapxi. Ukampis ukasa janiw mayachtʼkänti, jiwañapkamaw uñisipxäna. Ukat shamanizado ukhamaw tukuyañkama.
Duhode ukat juk’ampinaka
Jichhakamax Dukhod chamán tuqitx leyendas ukanakaw utji. Jupax mä loboruw tukuspa ukat mä uñkatasiñampiw jiwayaspa sasaw sapxi. Jupax tundra uksan chhaqhat jaqinakar jikxatapunirïnwa ukat jan suyt’äwin usutanakaruw qullirïna. Duhode, juk’amp ch’aman chaman ukhama, yaqha clan jaqinakaw jak’achasipxirïna.
Nobobtie ukax mä juk’a pachanakanwa
Soviético tiemponjja, religionajj “jaqenakan opiopa” sasin uñtʼatäjjäna ukhajja, chamanes ukanakajj jan waltʼäwinakanwa uñjasipjjäna. Leyenda ukarjamaxa, Nobobtie chamán ukan ritual ukanx milicia p’iqinchir Beretennikov jupax carparuw jaltawayxi, pistola apsuwayxi ukat nina nakhaskir ninar jaquntawayi, ukatx wasitat - patat, carpan chimenea ukar jaquntawayi. Ajayunakar axsarañataki. Ukat Nobobtie kullakaruw katjatayna ukat isinak ch’iyjañ qalltäna. Jupax qhispiñ atipxatayna. Ukat Beretennikov jilatajj mä qhawqha tiempot loqtjjänwa.
Tubyaku ukax mä juk’a pachanakanwa
Llatunk tunk maranakanx polares ukan yatxatirinakax Tubyak markaruw jutapxäna, ukatx norte soviético uksanx mä transición ukham lurapxäna. Uka jilïr jaqirux televisión ukanw nave espacial ukan lanzamientop uñch’ukis jikxatapxäna. “¿Kunatsa walja hierronak espacior apanipjjäna?” Tubyaku jiskt’asinxa wali khuyapt’ayasiñampiwa polares exploradoranakaru uñch’ukitayna. “Pä kutiw phaxsir jan hierrompi sarawayta ...” sasa.
“Jaqinakax sapa kutiw tatajan ukar sarapxirïna”, sasaw Tubyaku yuqapax Lenya amtasi. - Tataxa janipuniwa yanapt’añsa munkataynati. Awisaxa, ritual tukuyatatxa, chumaxa walja horanakawa pamparu ikisirïna (janiwa viga ukana ritual lurañaxa ch’amäkiti) ukatxa amuyt’asirakitaynawa, armasiña qhipatsa ukhama. Walja chʼamanïñwa aptʼasïna. Walja usunakat jaqinakar yanapt’äna, ukat mä kutix tundra uksan chhaqhat jaqiruw jikxatäna: jaya pachaw kamla luratayna ukatx kawkhans thaqhañapa uk uñacht’ayatayna. Jupajj chʼiyar chʼiyar manqhan ikiskäna, congelatäjjänwa, ukampis jakaskarakïnwa.
Home | Articles
January 19, 2025 18:51:06 +0200 GMT
0.008 sec.
